Kun je ontwerper blijven als je ineens blind wordt? Dat is de vraag waar Simon Dogger het antwoord op moest vinden toen hij tijdens zijn studie aan de Design Academy in Eindhoven door een hersenvliesontsteking in één keer zijn zicht verloor. Simon ging niet bij de pakken neer zitten. Hij overtuigde zijn docenten dat hij nog gewoon kon afstuderen – en zo geschiedde. Tijdens zijn herstel ontmoette Simon zijn levenspartner Rieja, een innemende Amsterdamse dansstudiohouder met wie hij samen revalideerde en van wie het leven ook volledig op zijn kop stond. Ze kregen een relatie en wonen inmiddels samen in Strijp-S, het kloppende hart van de designgemeenschap in Eindhoven. Als non-visual ontwerper staat Simon Dogger op het punt om internationaal door te breken – en op zondag 31 maart vertelt hij over zijn werk tijdens de Multi Zintuigelijke Kunstsalon. Speciaal voor Work Art | Play Art vertelt Patrick Kooiman hoe hij deze bijzondere man én vrouw heeft leren kennen.
Tekst: Patrick Kooiman (Interiorator)
Simon Dogger en Patrick Kooiman ruilden tijdens hun eerste ontmoeting van bril en lieten er deze foto van maken.
Toeval bestaat niet. Dat bleek maar weer eens toen ik tijdens de laatste editie van Dutch Design Week kon deelnemen aan een twee uur durende speeddatingsessie tussen een groep van 30 internationale designschrijvers en een net zo grote groep van jonge ontwerpers. De sfeer was rommelig. Waar staan de drankjes? Wie gaat bij wie zitten? In al die gezellige lawaaierigheid kreeg ik oogcontact met een vrouw met een hippe donkere bril. Ze stond een beetje verloren in de menigte, samen met een blinde man en zijn geleidenhond. “Zullen wij daar maar samen beginnen?”, gebaarde ik haar. Omdat ik niet zo lekker hoor met mijn rechteroor, stelde ik voor dat we buiten gingen zitten. En waarom ook niet? Het herfstzonnetje scheen en we waren allemaal wel toe aan wat rust om ons heen. De speeddating vergaten we maar even. Simon vertelde over zijn werk, Rieja over haar roerige verleden, en ik? Ik was gefascineerd, voelde me geraakt en realiseerde me hoeveel wij als ziende mensen de wereld om ons heen voor lief nemen. Hoe vanzelfsprekend het is om te weten wat er om je heen gebeurt. Hoe je zonder nadenken je vork in eten steekt en het zonder morsen in je mond stopt. En hoe we de gezichtsuitdrukkingen kunnen lezen van degene die tegenover ons zit.
Die non-verbale communicatie was met Simon niet mogelijk – maar daar had hij wat op bedacht. Het was de Emotiefluisteraar, het project waarmee hij in 2017 afstudeerde. Nu viel het me op! Simon droeg een bril met een subtiel ingebouwde camera naast het rechterglas. Hij legde me uit dat de camera de basisemoties leest, die elk mens heeft: angst, blijdschap, boosheid, bedroefdheid, verrassing en walging. Een speciaal ontwikkelde smartphone-app zendt het signaal van de bril naar een rond metalen voorwerp ter grootte van een fietsbel dat de gebruiker in zijn hand houdt. Deze Emotiefluisteraar duidt met trillingen op verschillende plekken aan hoe de ander zich voelt. Wat een poëtische oplossing voor een probleem waarmee elke blinde geconfronteerd wordt! De Emotiefluisteraar die Simon me liet zien was nog een prototype. Een werkende versie van de EF, zoals Simon hem noemt, wordt op dit moment getest door de Universiteit van Amsterdam. Pas daarna kan het op de markt komen. En zelfs dan zal het de vraag zijn hoe groot de doelgroep is voor dit bijzondere product.
Maar zoals een goed ontwerper betaamt, heeft Dogger zijn geld gelukkig niet op één paard gezet. Met Tik-Tik, een navigatiesysteem dat zowel zienden als niet-zienden door een gebouw kan leiden, moet de verdiende internationale doorbraak van deze ontwerper eindelijk gaan komen. Wat een uitkomst zou het zijn voor de ziekenhuizen of vliegvelden waar we allemaal weleens de weg zijn kwijtgeraakt! Door de plattegronden en afmetingen van elke ruimte goed te archiveren, kunnen dit soort grote instellingen ervoor zorgen dat iedere bezoeker zonder vervelende omwegen terechtkomt waar hij of zij moet zijn. Overigens: Tik-Tik is ook heel geschikt voor musea. Simon Dogger hoopt dat het Van Abbemuseum in Eindhoven als eerste zijn navigatiesysteem in gebruik gaat nemen. Op welke manier je als blinde of slechtziende van kunst kan genieten, is een ander vraagstuk. Als afsluiting van een middag die ik niet snel zal vergeten, vertelde Simon Dogger me dat dit wel degelijk kan. Maar hoe?
Voor het antwoord op deze – en andere vragen – nodigt Kunstuitleen Rotterdam je graag uit voor de Multi Zintuiglijke Kunstsalon op 31 maart. De toegang is gratis voor leden. Geen lid? Geen probleem! Voor € 7,50 kun ook jij erbij zijn. Tot zondag!
