In de serie Work Art | Play Art komt de rijke collectie van Kunstuitleen Rotterdam steeds op een verrassende manier voor het voetlicht. Interieurstylist Patrick Kooiman gaat iedere maand voor ons op pad om een item te maken, dat hij vervolgens publiceert op zijn designblog Interiorator. De stukjes zijn ook te zien op Bogue, het online stadsmagazine van Rotterdam. Deze maand interviewt Patrick Kooiman fotograaf Stacii Samidin waarvan de Kunstuitleen Rotterdam onlangs nieuw werk van heeft toegevoegd aan de collectie.
FOTOGRAAF STACII SAMIDIN GAAT VOOR NIEMAND OPZIJ
Ooit was hij een jongen van de straat. Nu werkt Stacii Samidin met geduld aan zijn hoogste doel: als tweede Nederlandse fotograaf getekend worden door Magnum in New York. En het gaat hem nog lukken ook. Speciaal voor Work Art | Play Art interviewt Patrick Kooiman een bijzonder mens met een net zo bijzonder verhaal. “De afgelopen tien jaar heb ik genoeg stages gelopen. Nu ben ik van mezelf.”
Hoe was je jeugd?
“Ik groeide op in Rotterdam-Oost. Mijn ouders kwamen uit Suriname, ze zorgden ervoor dat ik een goede jeugd had. Ik ging naar het gymnasium en alles in mijn leven liep heel gewoon – totdat ik op mijn veertiende mijn ander pad koos. Het verkeerde pad. De straat trok me erg aan in die tijd.”
Hoe kijk je erop terug?
“Het was een avontuurlijke en spannende periode. Op school zorgde ik ervoor dat ik al mijn vakken haalde. Maar daarnaast deed ik ook dingen waarvan niemand af wist, ook mijn ouders niet.”
Leidde je niet een heel bizar dubbelleven?
“Die vraag stelde ik mezelf steeds vaker toen ik ouder werd. Door Your World, een jongerenproject hier in Rotterdam, kreeg ik begeleiding om mijn doelen te bereiken. Ik kreeg eindelijk het gevoel dat er naar me geluisterd werd. Zelf leerde ik ook luisteren naar de andere jongeren. Supersimpel eigenlijk.”
Enkele werken van Stacii Samidin is vanaf nu te huur bij Kunstuitleen Rotterdam
Hoe ben je begonnen met fotograferen?
“Als kind was ik altijd al bezig met tekenen. Daarnaast was ik al een groot bewonderaar van Helmut Newton. Ik wist alleen niet hoe ik zo’n iemand kon worden. Iemand waar anderen tegenop kijken. Gelukkig kwam ik via Your World in contact met de Rotterdamse fotograaf Kees Spruijt. Hij leerde me hoe je door hard werk en veel geduld je doel kon bereiken. Kees nam me voor zijn werk ook mee op plekken waar ik nooit in mijn leven was gekomen. Fotografie werd mijn redding.”
Wat voor soort plekken waren dat dan?
“Kees fotografeert groepen mensen – werelden, zeg maar. De eerste keer gingen we samen naar Feyenoord. Een andere keer maakten we foto’s bij de politie. Dat vond ik heel bijzonder, want tot op de dag van vandaag word ik een beetje zenuwachtig wanneer ik een agent zie. Kees betekende veel voor me, hij leerde me ook hoe je als fotograaf financieel kunt overleven.”
Ik kan me voorstellen dat er meer jongeren zijn die graag een goed fotograaf willen worden. Wat maakt dat jij nu zoveel succes hebt?
“Het verschil is dat ik van de straat kom. Met mijn werk startte ik dicht bij mezelf, in mijn eigen omgeving. Daarna ging ik ook andere groepen fotograferen, societies noem ik ze. Op de Fotovakschool leerde ik de niet alleen de fijne kneepjes van het vak. De belangrijkste les was dat ik de Stacii kon zijn die ik wilde zijn. Naarmate ik beter werd in mijn werk, ging ik ook echte gangs fotograferen. Ik ging ook voor het eerst in het buitenland fotograferen, onder andere in de banlieues van Parijs en de onderwereld van Paramaribo. Daar leerde ik begrijpen waarom ik zelf vroeger geweld gebruikte.”
Enkele werken van Stacii Samidin is vanaf nu te huur bij Kunstuitleen Rotterdam
De voor de hand liggende vraag is dan: “Waarom deed je het dan?”
Ieder mens heeft een behoefte om gehoord te worden. Ik had niet de middelen om me te uiten en dus kon ik niet anders dan een oermens zijn. Wil je niet naar me luisteren? Dan moet ik maar gaan schreeuwen. Als mijn ouders kunstenaars waren geweest, had ik mijn frustratie op het doek kunnen schilderen.
Hoe ga je te werk wanneer je een gang fotografeert?
“Via internet is het makkelijk om contact te leggen. Wat ik daarna wel steeds moeilijker ging vinden, is dat ik bij die gangs normen en waarden zag die niet meer bij mij passen. Ik smeer nu ‘s ochtends een boterham, maar zij staan nog steeds op en maken als eerste hun wapen schoon. Omdat dat voor mij ging wringen, verbreedde ik mijn onderwerp. Ik ging me bewuster afvragen waarom ze zijn hoe ze zijn. Het mondde uit in een zoektocht naar de roots van die mensen. Ik ging meer landschappen fotograferen, basketbalvelden en kinderen. Nu fotografeer ik geen criminele activiteiten of wapens meer.”
Toen je dat nog wel deed, hoe reageerden mensen dan op je?
“Je valt natuurlijk op. Ik was een observator in plaats van een deelnemer. Wanneer je elkaar voor het eerst tegenkomt, is groeten met de juiste intonatie het belangrijkst. Dat maakt of breekt het hele verhaal. Daarna is het een kwestie van oprechte interesse tonen. Voor mij is dat makkelijk, ik vind iedereen gewoon mooi. Mijn camera pak ik pas op het laatste moment uit mijn tas. Dat doe ik met name voor mezelf, want soms schaam ik me er nog voor. Dat is echt nog iets van vroeger, toen ik vond dat ik altijd heel stoer moest doen. Maar als we eenmaal beginnen, gaat het niet meer om de fotografie. Dan word ik gewoon meegenomen. Het is wonderbaarlijk hoe mensen zich presenteren. Ik fotografeer alles maar één keer en vraag nooit of mensen iets wel of niet willen doen. Het gaat er altijd om hoe ze leven op dat ene moment.”
Enkele werken van Stacii Samidin is vanaf nu te huur bij Kunstuitleen Rotterdam
Fotografeer je analoog of digitaal?
“Uit respect voor de grote meesters van de fotografie schiet ik al mijn eigen werk analoog. Voor mijn gevoel is analoge fotografie als kunstvorm nog steeds niet klaar. Daarom voelt het niet goed om te beginnen aan digitaal. En als je niet weet hoe analoog werkt, kun je niet zeggen dat je fotografie helemaal snapt. Ik heb een archief van negatieven waarvan ik er veel nog nooit heb afgedrukt. Dat is mijn goud. Ooit laat ik ze zien, maar dan alleen in een galerie of museum als eerbetoon aan de mensen die ik heb gefotografeerd heb. Je gooit hun leven niet zomaar op internet.”
Wat wil je nog bereiken?
“Als tweede Nederlander getekend worden voor Magnum, dat is wat ik wil. Gewoon om te laten zien dat je van de straat kunt komen en je droom kunt waar maken. Ik kan wel blijven dromen, maar ik leef maar één keer dus dat is het: Magnum. En dus gedraag ik me nu ook Magnum. Een boek maken lijkt me daarnaast ook echt tof. Maar daar wacht ik nog mee, ik ben mezelf nog steeds aan het ontwikkelen. Mijn werk wordt steeds groter en gelaagder. Ik wil een boek dat écht staat. Daar heb ik geduld voor. De afgelopen tien jaar heb ik genoeg stages gelopen. Nu ben ik van mezelf. Ik ga voor niemand opzij. Dus kom maar op.”
