De Nachtschappen van Frank Hanswijk

“Ik benader de architectuur niet als object maar als plek waarin de mens, al dan niet op de foto aanwezig, een cruciale rol speelt.” Dat is hoe de Rotterdamse fotograaf Frank Hanswijk zijn werk omschrijft. Na jarenlang te hebben gewerkt voor commerciële opdrachtgevers, maakt Hanswijk de laatste jaren steeds meer autonoom werk. En niet zonder succes! Kunstuitleen Rotterdam kocht onlangs een spannend ‘nachtschap’ van hem aan – een mooie aanleiding voor Patrick Kooiman om voor deze editie van Work Art Play Art eens op de koffie te gaan.

Tekst: Patrick Kooiman (Interiorator)

Frank, je bent een succesvol fotograaf met een prachtige staat van dienst. Hoe kan het toch dat je nu pas écht doorbreekt met je ‘eigen’ werk?
“Eerlijk gezegd zag ik er een beetje tegenop. In het verleden had ik me weleens ingeschreven bij het CBK als beeldend kunstenaar. Maar helaas ben ik toen niet in hun bestand gekomen. ‘Te toegepast,’ was het oordeel. Bijzonder genoeg kreeg ik later een mooie zakelijke opdracht van het CBK zelf. Zo zie je maar, het blijft een discussie of fotografie wel of geen kunst is. Vorig jaar besloot ik op aanraden van wat bevriende kunstenaars om het toch weer te proberen en een subsidieaanvraag voor een expositie in te dienen. Eerlijk gezegd zag ik er tegenop, per slot van rekening was ik al een keer afgewezen. Maar toen mijn aanvraag werd goedgekeurd, voelde het echt als een persoonlijke overwinning.”


Frank Hanswijk

En nu heeft Kunstuitleen Rotterdam één van je werken aangekocht!
“Het CBK bood een groepje kunstenaars inderdaad de mogelijkheid om een werk aan Kunstuitleen Rotterdam te verkopen. En daar heb ik graag gebruik van gemaakt. In de uitleencollectie speelt fotografie zeker een rol, maar het mag wel een wat groter aandeel krijgen. Ik ben blij dat mijn werk daar nu aan bijdraagt. Het stimuleert me ook om nog meer autonoom werk te maken.”

Wat maakt fotografie voor jou zo leuk?
“Als kind kreeg ik van mijn ouders ooit een oude Agfa Clack camera. Ik ging er zwartwitfoto’s mee maken die ik dan liet afdrukken bij de HEMA. Om na een paar lange dagen wachten dan eindelijk het resultaat te zien, vond ik enorm spannend. Maar pas toen ik later bij FOKA voor 500 gulden mijn eerste spiegelreflexcamera kocht, kreeg ik echt de smaak te pakken. Die winkel alleen al was pure magie met alle apparatuur die daar stond uitgestald. Het was een wereld op zich. Uiteindelijk ben ik Fotografie gaan studeren aan de AKI in Enschede. Destijds was alles nog analoog. Dan zat ik zomers in mijn onderbroek onder het bloedhete zolderdak in de fixeerdampen foto’s te ontwikkelen. Zo’n doka moet je niet romantiseren, hoor!”


Frank Hanswijk

Hoe veranderde jouw vak als fotograaf toen alles digitaal werd?
“In het begin was ik eigenlijk anti-digitaal. Ik zag er de sjeu niet van in en was tegen de instant gratification die het bood. Schieten en dan wachten, dat vond ik bij fotografie juist zo belangrijk. Maar toen ik erachter kwam hoe handig het is om een bijna ongelimiteerd aantal digitale foto’s te maken, raakte ik meer geïnteresseerd. Toch vond ik analoge fotografie lange tijd veel ‘vloeiender’. Pas in de laatste vijf jaar is de technologie van digitale fotografie zo ver gevorderd, dat ik niks meer met film doe.”

Met de komst van de smartphone zijn we met z’n allen ook veel meer foto’s gaan maken. Voelt dat als concurrentie voor je?
“Als ik zo op Instagram kijk, zie ik veel goede amateurfotografen die duidelijk veel lol hebben in wat ze doen. Ik ben ook een verwoed verzamelaar van amateurfotografie. Daar zit nog een bepaalde spontaniteit in die ik soms nodig heb om geïnspireerd te raken. Maar na een tijdje scrollen, merk je toch wel dat je overdaad gaat ervaren. Je moet af en toe ook weg van het scherm, een mooi fotoboek pakken en dan heel rustig alles in je opnemen. Bij fotograferen werkt dat ook zo. Het is een kwestie van goed kijken en de tijd nemen voordat je daadwerkelijk op de knop drukt. Je moet niet denken dat je wel goed zit als je voor alle zekerheid elke hoek fotografeert. Dan kun je beter gaan filmen. Maar goed, ze zeggen dat film een ondeelbare reeks van beelden is. Dat is dus feitelijk geen fotografie.”


Frank Hanswijk – Nachtschap Vlaardingen-West

Kunstuitleen Rotterdam kocht een nachtlandschap van je aan. Of zoals jij dat noemt: een nachtschap. Hoe zit dat?
“In 2016 zat ik in een beeldmakerscollectief met de naam Beeldkanon. Met dat collectief wilden we het ‘andere’ Rotterdam vastleggen, dus niet de skyline porno die je normaal zit. Ik ging ‘s nachts op pad om plekken te zoeken waarvan je het bestaan niet weet. Het werk dat Kunstuitleen Rotterdam kocht, is een foto van een leegstaand gebouw in Vlaardingen-West waar maar één enkel lampje brandt. Je zou zeggen dat het een zo’n typisch nikszeggend gebouw uit de jaren ‘60 is, maar het lijkt zo in de mist ook op een onheilspellende monoliet. De laatste tijd heb ik me helemaal verdiept in nachtschappen. Ik liet me ook inspireren door Gilbert Fastenaekens, een Belgische fotograaf die prachtige nachtbeelden in Brussel maakt. ‘s Nachts komt veel licht van alle kanten, wat een vervreemdend effect geeft. Zelfs een klein expeditiestraatje ziet er dan heel anders uit. Laatst was ik ‘s nachts aan het fotograferen in het poldergebiedje bij de Esch. Ik schrok me rot toen er ineens een man voorbij liep. Wat doe jij hier om 5 uur ‘s ochtends, hoorde je hem bijna denken. En ik dacht hetzelfde over hem! Maar het is het waard. Als ik dan in de verte de gele gloed bij het verkeersplein bij de Van Brienenoordbrug zie, dan ben ik helemaal in mijn element.”

 

FacebookFacebook
instagraminstagram

Korte artikelen over kunstenaars uit onze collectie: